Bugun...


Yüksel YENİ

facebook-paylas
Dünyada ANAYASAL ÖMÜR 6 Yılın Altında
Tarih: 08-06-2024 00:54:00 Güncelleme: 08-06-2024 09:40:00


KRONOLOJİK OLARAK ANAYASALAR (3)

ANAYASALARDA ÇOCUK ÖLÜM

ANAYASAL ÖMÜR - KÜRESELLEŞME

Anti otoriteryanist yaklaşımla yumuşatılmış anarşizm anlayışı ile burjuvanın teknoliberalizme geçişi amaçlanmaktadır.  Bireyin her saniyesine değin hayatının tüm evresine müdahale ederek ferdi çoklu toplumsal mühendislik faaliyetleri ile yönlendirip nihilist bir yaklaşımla tüm doğrularını reddettirip, ebeveyn dahil tüm otoritelerle ilişkilerini koparıp an be ana teknolojik yönlendirmeler ile öz-güdülenme ile herkesin sorgusuz sualsiz burjuvaya teslim olduğu bir düzene geçiş yürütülüyor. Ayrıca İngiliz Avam kamerası üyesi Henry Usborne 2. Dünya savaşı öncesi başlattığı İngiliz dünya federalist hareketinin 1962 den sonra hareketlenerek Dünya Anayasası Koordinasyon Komitesi bünyesinde  bir Dünya Anayasası hazırlayıp Dünya Hükümeti kurmak adına yürüttükleri çalışmalara da dikkat çekmek isterim. Bu çağrıya Albert Einstein dahil devlet başkanı,din adamı bilimadamı vb tanınmış 1000 üzerinde isim imza atmıştır.

Anayasalar dogmatik metin olmaktan çıkmıştır. Esasen ölülerin dirileri idare ettiği bir mantıkla kutsal tabu şeklinde değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez hatta değiştirilmesi zorlaştırılmış maddeler zamana yenik düşmüş anayasalarda kalsa da pratikten atılmıştır. Hatta anayasal organlar bile bir çok anayasal suç olan pratikler ile metinsel olarak değiştirilmesini teklif dahi edemedikleri maddeleri ihlal ederek anayasal suç işlemektedir.

Mesela Türkiye anayasasında yer alan devrim kanunları kapsamında kabullenilen şapka kanunu. Bu kanunun değiştirilmesi dahi teklif edilemez. Tüm memurin ve müstahdemin şapka giymek zorundadır. Ama hiçbir memur ve hiçbir kamu çalışanı şapka giymemekle değiştirilmesi teklif dahi edilmeyen anayasal suç işlemektedir.

Telekominikasyon ve enformasyondaki hız yarını bile gelecek olmaktan çıkarmış. Bir gün bile hızla gelişen dünya da toplumu bekleten bir yasal zorunluluk medeniyetler yarışında toplumun geri kalmasına sebebiyet vermektedir.

Dünya anayasalarındaki cunta darbe ve meclislerin anayasaya müdahalelerini dikkate alırsak Anayasal ömür 6 yıl altına düşmüştür. Anayasal ölüm çocuk ölüm şekline dönüşmüştür. Artık her hükümet için anayasa değişikliği zorunluluk şekline dönüşmüştür. Bu aslında anayasa değişikliği kavramı ile tanımlama sınırlarını aşmış değişik anayasacılık anlayışı ile her iktidarın kendi anayasası ile hükümet olacağı yeni bir anayasacılık anlayışına doğru ülkelerin evirilmesi sürecini başlatmıştır.

ABD  anayasacılık öncülerinden Thomas Jefferson ABD anayasası hazırlanırken ABD Fransız temsilcisi olarak Fransa da devrim öncüleri ile koordineliydi. Fransız deneyiminden olsa gerek ABD anayasa hazırlama komisyonundaki isimlerle mektuplaşırken Anayasal ömür için 19 yıl gibi öngörüler paylaşmış. Doğrusu bu  19 takıntısını hangi veriler ile saptamış anlamak imkansız çünkü o gün bunu ölçecek data da yoktur. Fakat bu gün evrensel ölçekte bunları ölçmek mümkün.

2020 yılına kadarki veriler esas alınarak aşağıda paylaşacağım tabloda en katı anayasacılık ABD’de olmasına rağmen ABD’de bile her ne kadar 1 yeni anayasa hazırlanmış olsa da anayasal düzeni değiştirmek adına federal düzeyde en son 2020 Trump’un örgütlediği sivil darbe girişimi dahil 4 başarısız darbe girişimi olmuş. Eyalet düzeyli darbe girişimi 6 eyalet alt yerleşimlerinde ise 3 olmak üzere toplam 13 darbe girişimi 15 kez de anayasa değişikliği yapılarak anayasaya müdahale yapılmıştır. Anayasal düzene ilk geçen Amerika kıtası ülkeleri ve batı Avrupa’yı kapsayan Rum Uygarlık Havzasında anayasaların ömrü 6 yıl altına düşmüştür. 

Batıda Rum, Doğuda Çin, Kuzeyde Hun, Güneyde Sevahili (indus) Halklarının uygarlık havzalarında Anayasal Ömrü ülke bazlı inceleyerek Merkezde İslam Dünyasında ki Anayasalardaki evrimi ayrıntılı ele alalım isterim.

BATIDA RUM UYGARLIK HAVZASINDA ANAYASALARDA EVRİM

Batıda Rum kök kültürü ile şekillenen Batı Avrupa’nın etki alanındaki ülkeleri bu kategoride toparladım. Doğu Avrupa ülkeleri esasen Batı Avrupa’nın kendisinden kabullenmediği sadece tampon bölge muamelesi ile Batı Avrupa’nın güvenlik koridoru olarak müdahil olduğu ülkelerdir. Sadece batı Avrupa’nın güvenliğini sağlama amacı ile kullanırlar. Burada balkanlar ve Kosova ülkeleri tarihi birikimi toplumsal hafızası ve kök kültürü itibarıyla Türk kültür havzası içerisinde yer aldığından bu tabloda yer almamıştır. Kuzey doğu Avrupa ve İskandinavya ülkeleri ise Slav kök kültürüne sahip kuzey Asya halkları ile birlikte Kuzeyde Hun Medeniyet Havzası içerisinde değerlendiriliştir.

RUM UYGARLIK HAVZASINDA ANAYASALAR
Ülke İlan
Tarihi
Darbe Yeni
Anayasa
Anayasada
Değişiklik
Askıya
Alınma
Geçici
 Anayasa
 Anayasal
Ömür
İngiltere 0 0 0 78 0 0 0,0
ABD 1789 13 1 15 0 0 14,4
Fransa 1791 17 15 30 0 0 5,1
Hollanda 1795 5 6 26 0 0 7,0
İsviçre 1798 7 7 93 0 0 2,2
ispanya 1808 32 13 12 2 1 7,6
İsveç 1809 4 2 83 0 0 2,5
Norveç 1814 2 1 54 0 0 3,7
Portekiz 1822 22 6 27 4 0 5,4
Belçika 1831 2 1 33 0 0 5,6
İtalya 1848 5 3 14 0 0 10,1
Danimarka 1849 3 5 1 0 0 28,5
Kanada 1867 0 1 31 0 0 4,8
Lüksemburg 1868 1 1 23 0 0 6,3
Finlandiya 1919 2 2 42 0 0 2,3
Avusturya 1920 2 3 61 0 0 1,6
İrlanda 1922 2 2 32 0 0 2,9
İzlanda 1944 0 1 7 0 0 9,5
Almanya 1949 7 1 37 0 0 1,9
Malta 1964 0 1 29 0 0 1,9
TOPLAM   129 72 728 6 1 6,16
OKYANUS ÖTESİ YERLİ HALKLAR
Ülke İlan
Tarihi
Darbe Yeni
Anayasa
Anayasada
Değişiklik
Askıya
Alınma
Geçici
 Anayasa
 Anayasal
Ömür
Haiti 1801 28 24 15 0 0 5,6
Paraguay 1813 21 6 2 0 0 25,9
Arjantin 1816 12 5 14 0 3 9,3
Şili 1818 36 6 50 1 2 3,4
Meksika 1822 24 8 97 1 2 1,8
Brezilya 1824 20 7 53 0 1 3,2
Bolivya 1826 34 18 14 1 0 5,9
Peru 1824 21 13 37 1 1 3,8
Kolombiya 1830 10 8 67 0 1 2,5
Ekvador 1830 7 27 23 3 0 3,6
Uruguay 1830 4 6 17 1 0 7,9
Venezuela 1830 7 23 6 1 0 6,3
Kosta Rika 1841 6 10 54 1 0 2,8
El Salvador 1841 8 13 13 1 0 6,6
Dominik Cumhuriyeti 1844 10 33 0 1 0 5,2
Guatemala 1845 3 8 12 1 2 7,6
Honduras 1848 7 14 39 0 0 3,2
Nikaragua 1848 3 12 15 1 0 6,1
Küba 1901 3 8 9 0 1 6,6
Panama 1904 5 4 12 0 0 7,3
Jamaika 1962   1 13 0 0 4,1
Trinidad ve Tobago 1962 1 2 19 0 0 2,8
Guyana 1966   3 21 0 0 2,3
Surinam 1975 7 2 1 1 2 7,5
TOPLAM   277 261 603 15 15 5,89
KUZEYDE HUN-SLAV UYGARLIK HAVZASINDA ANAYASALAR
Ülke İlan
Tarihi
Darbe Yeni
Anayasa
Anayasada
Değişiklik
Askıya
Alınma
Geçici
 Anayasa
 Anayasal
Ömür
Polonya 1791 5 9 22 1 1 6,9
Rusya 1905 14 6 46 0 0 2,2
Litvanya 1918 5 4 6 0 3 7,8
Estonya 1919 2 4 5 0 1 10,1
Letonya 1919 1 4 6 0 1 9,2
Moldova 1941 1 3 11 0 0 5,6
Ukrayna 1978 6 2 11 0 0 3,2
Ermenistan 1978 1 2 4 0 0 7,0
Slovenya 1991   1 7 0 0 3,6
Slovakya 1992   1 13 0 0 2,0
Çek Cumhuriyeti 1993   1 7 0 0 3,4
Belarus 1994   1 3 0 0 6,5
TOPLAM   35 38 141 1 6 5,64
DOĞUDA ÇİN UYGARLIK HAVZASI
Ülke İlan
Tarihi
Darbe Yeni
Anayasa
Anayasada
Değişiklik
Askıya
Alınma
Geçici
 Anayasa
 Anayasal
Ömür
Çin 1911 22 11 8 0 1 5,5
Japonya 1889 9 2 0 0 0 65,5
Güney Kore 1948 4 1 8 0 0 8,0
Kuzey Kore 1948 1 2 10 0 0 6,0
Laos 1947 9 2 6 0 0 9,1
Moğolistan 1924   4 11 0 0 6,4
Butan 1952   2 3 0 1 11,3
TOPLAM   45 24 46 0 2 15,97

 

ANAYASAL ÖMÜR 6 YILIN ALTINDA

2020 yılı verileri kapsamında dünya ölçeğindeki anayasalara müdahaleleri dikkate alırsak anayasal ömür 6 yılın altına düşmüştür. Yani dogmatik anayasalar devrini tamamlamış her hükümetin kendi anayasası ile geleceği bir sürece doğru dünya evrilmektedir.

1921 Anayasası seçimden seçime değişen bir anayasadır. Üç anayasal metinden mürekkeptir. Teşkilatı Esasi; Devlet başkanının halktan onay aldığı ve iktidarı süresince devleti nasıl örgütleyeceğini kapsar. Meclis Beyannamesi; Yasama üyelerinin kimlerle hangi ilkeler etrafında hangi şartlarda anlaşarak meclise geleceklerinin deklare edildiği seçim beyannamelerini kapsar. Hükümet Programı; Devlet başkanının kabine üyelerinin kimler olduğunu ve hangi faaliyet programı kapsamında neleri yapacağının halka sunularak halktan alınan onayla belirlendiği canlı ve değişken bir anayasacılık anlayışıdır.

1921 Anayasası anayasa değişikliği ile zaman kaybetmeyi, anayasadaki doğmalar nedeniyle toplumsal patinaj yada geri kalmayı ortadan kaldıracak şahısların tüm doğrularının devlet tarafından tanındığı çok hukuklu, çeşitlikçi ve çoğulcu bir anayasadır.



Bu yazı 3229 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YAZARLAR
nöbetçi eczaneler
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 28 22 1 5 69 29 71 +40
2 Fenerbahçe 27 20 2 5 67 25 65 +42
3 Samsunspor 28 15 7 6 44 32 51 +12
4 Beşiktaş 27 13 6 8 41 27 47 +14
5 Eyüpspor 28 12 8 8 41 32 44 +9
6 Başakşehir FK 27 11 10 6 44 38 39 +6
7 Göztepe 27 10 9 8 45 35 38 +10
8 Gaziantep FK 27 11 11 5 36 36 38 0
9 Kasımpaşa 28 9 8 11 49 52 38 -3
10 Trabzonspor 27 9 9 9 44 32 36 +12
11 Antalyaspor 28 10 12 6 32 52 36 -20
12 Konyaspor 28 9 12 7 34 40 34 -6
13 Çaykur Rizespor 27 10 14 3 34 46 33 -12
14 Alanyaspor 28 8 13 7 32 42 31 -10
15 Sivasspor 28 8 14 6 38 46 30 -8
16 Bodrum FK 28 8 14 6 22 33 30 -11
17 Kayserispor 27 7 11 9 32 46 30 -14
18 Hatayspor 27 4 16 7 29 51 19 -22
19 Adana Demirspor 27 2 21 4 26 65 2 -39
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 31 18 5 8 47 25 62 +22
2 Fatih Karagümrük 31 16 7 8 50 30 56 +20
3 Erzurumspor FK 31 16 9 6 45 26 54 +19
4 Gençlerbirliği 31 14 8 9 40 32 51 +8
5 Bandırmaspor 31 14 8 9 41 38 51 +3
6 İstanbulspor 31 15 12 4 49 30 49 +19
7 Çorum FK 31 12 9 10 40 33 46 +7
8 Amed SK 31 11 7 13 35 28 46 +7
9 Boluspor 31 12 10 9 37 30 45 +7
10 Ümraniyespor 31 12 10 9 42 36 45 +6
11 Esenler Erokspor 31 11 9 11 44 38 44 +6
12 Iğdır FK 31 12 11 8 35 30 44 +5
13 Keçiörengücü 31 11 11 9 49 42 42 +7
14 Pendikspor 31 11 12 8 38 40 41 -2
15 Sakaryaspor 31 9 10 12 41 45 39 -4
16 MKE Ankaragücü 31 11 15 5 39 37 38 +2
17 Manisa FK 31 11 16 4 38 42 37 -4
18 Şanlıurfaspor 31 9 15 7 37 42 34 -5
19 Adanaspor 31 6 16 9 26 50 27 -24
20 Yeni Malatyaspor 31 0 31 0 11 110 21 -99
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 28 20 2 6 69 18 66 +51
2 Batman Petrolspor 28 21 5 2 51 20 65 +31
3 GMG Kastamonuspor 28 16 2 10 48 21 58 +27
4 Altınordu 28 15 3 10 52 25 55 +27
5 Adana 1954 Futbol Kulübü 28 15 7 6 49 25 51 +24
6 İskenderunspor A.Ş. 28 12 6 10 43 29 46 +14
7 Beykoz Anadolu 28 13 9 6 38 37 45 +1
8 1461 Trabzon FK 28 10 11 7 35 32 37 +3
9 Fethiyespor 28 9 9 10 30 28 37 +2
10 Kırklarelispor 28 9 10 9 35 33 36 +2
11 24Erzincanspor 28 8 10 10 38 43 34 -5
12 Isparta 32 Spor 28 6 10 12 25 31 30 -6
13 Sincan Belediye Ankaraspor 28 7 13 8 31 35 29 -4
14 İnegölspor 28 7 10 11 31 41 29 -10
15 Kepezspor FAŞ 28 6 15 7 28 41 25 -13
16 Karaköprü Belediyespor 28 4 16 8 27 45 20 -18
17 Altay 28 6 19 3 23 61 18 -38
18 Hes İlaç Afyonspor 28 0 27 1 6 94 5 -88
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 25 17 1 7 54 12 58 +42
2 Karşıyaka 26 16 4 6 50 23 54 +27
3 Belediye Kütahyaspor 25 14 5 6 45 26 48 +19
4 Düzcespor 25 13 5 7 33 22 46 +11
5 Muş Spor Kulübü 25 11 4 10 33 20 43 +13
6 Silifke Belediye Spor 25 11 7 7 42 28 40 +14
7 Anadolu Üniversitesi 25 10 8 7 33 28 37 +5
8 Artvin Hopaspor 25 8 8 9 17 24 33 -7
9 Kahramanmaraşspor 25 8 12 5 27 34 29 -7
10 Bulvarspor 25 7 11 7 29 44 28 -15
11 Tokat Bld Plevnespor 25 6 11 8 21 25 26 -4
12 Bornova 1877 25 5 10 10 31 42 25 -11
13 Kırşehir Futbol SK 25 6 13 6 23 44 24 -21
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 25 5 12 8 15 25 23 -10
15 Kuşadasıspor 26 6 18 2 22 47 20 -25
16 Ergene Velimeşe 25 3 17 5 11 42 14 -31
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/04/2025 Adana Demirspor vs Kayserispor
 05/04/2025 Çaykur Rizespor vs Sivasspor
 05/04/2025 Başakşehir FK vs Konyaspor
 05/04/2025 Antalyaspor vs Samsunspor
 06/04/2025 Alanyaspor vs Bodrum FK
 06/04/2025 Hatayspor vs Eyüpspor
 06/04/2025 Fenerbahçe vs Trabzonspor
 07/04/2025 Göztepe vs Gaziantep FK
 07/04/2025 Kasımpaşa vs Beşiktaş
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 04/04/2025 İstanbulspor vs Yeni Malatyaspor
 04/04/2025 Amed SK vs Iğdır FK
 04/04/2025 Şanlıurfaspor vs Boluspor
 05/04/2025 Manisa FK vs Keçiörengücü
 05/04/2025 Sakaryaspor vs Adanaspor
 05/04/2025 Çorum FK vs Esenler Erokspor
 05/04/2025 Fatih Karagümrük vs Erzurumspor FK
 06/04/2025 Ümraniyespor vs Pendikspor
 06/04/2025 Bandırmaspor vs Kocaelispor
 06/04/2025 MKE Ankaragücü vs Gençlerbirliği
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2025 Fethiyespor vs 1461 Trabzon FK
 02/04/2025 Batman Petrolspor vs Karaköprü Belediyespor
 02/04/2025 Beykoz Anadolu vs Adana 01 Futbol Kulübü
 02/04/2025 GMG Kastamonuspor vs Altınordu
 02/04/2025 Isparta 32 Spor vs Kepezspor FAŞ
 02/04/2025 Kırklarelispor vs İnegölspor
 02/04/2025 Sincan Belediye Ankaraspor vs Sarıyer
 06/04/2025 Adana 01 Futbol Kulübü vs İskenderunspor A.Ş.
 06/04/2025 Batman Petrolspor vs İnegölspor
 06/04/2025 Sincan Belediye Ankaraspor - 24Erzincanspor Sincan Belediye Ankaraspor ligdeki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Sincan Belediye Ankaraspor yenilmez
 06/04/2025 Sincan Belediye Ankaraspor - 24Erzincanspor 24Erzincanspor ligdeki son 10 maçında hiç kazanamadı  Sincan Belediye Ankaraspor yenilmez
 06/04/2025 Batman Petrolspor - İnegölspor Batman Petrolspor ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Batman Petrolspor yenilmez
 06/04/2025 GMG Kastamonuspor - Kırklarelispor GMG Kastamonuspor ligdeki son 15 maçında hiç kaybetmedi  GMG Kastamonuspor yenilmez
 06/04/2025 Fethiyespor - Kepezspor FAŞ Fethiyespor ligde evindeki son 8 maçında hiç kaybetmedi  Fethiyespor yenilmez
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 02/04/2025 Anadolu Üniversitesi vs Kırşehir Futbol SK
 02/04/2025 Düzcespor vs Bornova 1877
 02/04/2025 Ergene Velimeşe vs 23 Elazığ Futbol Kulübü
 02/04/2025 Kahramanmaraşspor vs Bursaspor
 02/04/2025 Muş Spor Kulübü vs Bulvarspor
 02/04/2025 Silifke Belediye Spor vs Belediye Kütahyaspor
 02/04/2025 Tokat Bld Plevnespor vs Artvin Hopaspor
 06/04/2025 Anadolu Üniversitesi vs Düzcespor
 06/04/2025 Muş Spor Kulübü - Tokat Bld Plevnespor Tokat Bld Plevnespor ligde deplasmandaki son 7 maçında hiç kazanamadı  Muş Spor Kulübü yenilmez
 06/04/2025 Bursaspor - 23 Elazığ Futbol Kulübü 23 Elazığ Futbol Kulübü ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı  Bursaspor yenilmez
 06/04/2025 Silifke Belediye Spor - Bornova 1877 Bornova 1877 ligdeki son 10 maçında hiç kazanamadı  Silifke Belediye Spor yenilmez
 06/04/2025 Muş Spor Kulübü - Tokat Bld Plevnespor Muş Spor Kulübü ligde evindeki son 12 maçında hiç kaybetmedi  Muş Spor Kulübü yenilmez
 06/04/2025 Bursaspor - 23 Elazığ Futbol Kulübü Bursaspor ligde evindeki son 13 maçında hiç kaybetmedi  Bursaspor yenilmez
 06/04/2025 Anadolu Üniversitesi - Düzcespor Anadolu Üniversitesi ligde evindeki son 9 maçında hiç kaybetmedi  Anadolu Üniversitesi yenilmez
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VİDEOLAR
HABER ARŞİVİ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


NAMAZ VAKİTLERİ
HAVA DURUMU
HABER ARA
YUKARI