Üretilen ürünün hammaddesinden o ürünün üretim bandına, ürünlerin hangi ihtiyacı karşılayacağından o ürünün piyasaya sunum şekline, üretim faktörlerinin örgütlenmesinden o ürünü üretenlerin istihdamına, ürünün ederinin belirlenmesinden o ürüne ödenen bedelin ürünü ortaya çıkaran paydaşlarca paylaşımına kadar kitle üretimi ve seri üretim şeklinde örgütlenen üretim anlayışı tamamen yapaydır. Sentetiktir. Reel değil kurgusal, doğal değil yapaydır.

Fordizim olarak anılan Henry Ford'un aklı ile örgütlenen üretim tarzı ile Taylorculuk olarak adlandırılan Frederick Winslow Taylor’un çalışanları yarış atına çevirici Piramidik örgütlenme ve üretme modeli, düşük maliyetle yüksek üretim üzerine istihdamı kurgulamıştır. Çok, daha çok en çok dışında hiçbir insani etkeni, estetik anlayışını, doğal faktörü dikkate almayacak şekilde örgütlenen suni üretimin modeli eşya-insan etkileşimi ile küresel düzlemde insanı da yapaylaştırmış, insani ilişkileri sunileştirmiş, eş zamanlı olarak ta uygulandığı her yerde monotonlaşmayı getirmiştir.

Kendi doğruları dışında hiçbir doğruyu tanımayan, ona var olma hakkı vermeyen, kendi çıkarları adına her herkesin zararına her şeyi düzenleyen sanayi devrimi dedikleri hokkabazlığın doğurduğu burjuvazinin azgınları, her haneye kadar yaygınlaşmış her mahalleye kadar indirgenmiş her ferde kadar ulaştırılabilirlik kazanmış tüm aletleri çalıp, tüm tezgâhlarımızı Henry Ford'un fabrikasına taşımışlardır.  Üretim bilgisini yamak-çırak-kalfa-usta olarak tabana indirgeyip bilginin tekelleşmesine imkan vermeyen istihdam modelimizi Taylor’un safsataları adına çökertip yıllık maişet endeksli bir edinim anlayışı ile dilediği saatte dilediği kadar iş yapıp mamul imal ederek maişetini temin eden mahir erkeklerimizi, hamarat kadınlarımızı evlerinden söküp ofislerde, fabrikalarda aylık maaş karşılığı kendi emirlerinde, büro hanımı, ofis erkeği yapıp verdikleri direktiflere, yerleştirdiği pozisyonda tanımladığı işleri yapan figürana çevirip ucuz iş gücü olarak kapitalistlere “person” yaptılar.

Hammaddenin nihaiyi ürüne dönüşürken edindiği katma değeri burjuvazi arasında bir kişiye dokuz pul dokuz kişiye bir pul olarak paylaşıp sermayenin birkaç azgın elinde birikmesini ekonomik modele dönüştürdüler.

Modernizm dininin tanrı parçacığı saydığı kapitalist ruhanilerin kontrolündeki seküler cennetlerinden endüljans edinen modern ruhban sınıfı olan ve “neo-modern burjuvazi” sınıfını oluşturan akademya, bürokrasi ve medya bilimsel tez, mevzuat ve PR üfürükleri ile toplumu tılsımlayıp mankurtlaştırarak sömürücülerine, sömürgecilerine, asimile edenlerine, asimilasyoncularına öykündürdü. İşgalcisine âşık etti. Kadim müesseselerine, ata değerlerine hatta kendi çıkarlarına karşı çıkacak şekilde toplumu kitle üretimi yapılan mabetlerine toplayıp, kitle psikolojisi ile güdüp alışılmış çaresizlik içerisinde yığın muamelesi görmeye, kütleleşmeye rıza gösterir hale soktular. Rızalı mahkûma, Razı köleye evirdiler.

Kölelik kalkmadan bir gün önce kölelerin yaptığı işleri yapanlara ertesi gün sen köle değilsin personelsin dediler. Derebeylerin, lortların eski kölelere yaptırdıkları işleri kapitalistler, patronlar yeni kölelere yaptırmaktadır. Tek fark patronlar lortlardan daha az bedele katlanarak daha çok iş yaptırmaktadır. Etimolojik anlam itibarıyla Latince de Lord; hanenin efendisi hanedekilerin efendisiyken patron; hanede yer almayan azat dilmiş eski kölenin efendisi, bir koruyucu aziz anlamında kullanılan bir kelimedir.

Köleliği kaldıran lortlar kendilerini patron ilan edip lortken kölesi olanlara artık sen pis köle değil cici personelsin diyerek, yıllık maişet usulü efendinin kölelere yatırdıkları işler için katlandığı ve bir insanın insanca yaşaması için zorunlu olarak karşılanması gereken haceti asliyesi (asli ihtiyaçları) kapsamında aile-ial, evlat, rıdâ‘, hidâne, iaşe, ibate, talim, terbiye, tedavi, izdivaç, tezyin, teçhiz, tekaüt hatta nisap miktarında tasarruf edinme bedellerini patronlar üzerlerinden atılar. Efendinin kölesine tahsis ya da bahşettiği şeyler hesaplanırsa görülecektir ki patron bunun yarısını bile personeline vermemektedir. Aylık maaş sistemi ile ayın sonunu getirmek adına yarış atına çevirerek kamçılanan modern kölelere modern efendileri pardon personeline patronları efendinin kölesine ödediği bedelin cüzi bir miktarını ödeyerek aynı işleri yaptırmaktadır.

Yeri gelmişken Roma hukukundan beslenen modernizmin kök kültürüne göre Patronların “manus” u olanlar köle ya da cariye kavramlarına kendilerinin yüklediği anlamı yükleyerek Müslümanların “namus” anlayışını sorguluyorlar. Müslümanların fıkhında ki Cariye ya da köleyi İus civile’deki “concubine” sanıp  “odalisque” ya indirgiyorlar. Müslüman ailede köle ya da cariye namustur manus değil,  fetâ yada  fetât’tır. Francis Bacon epistemolojisi  Hegel diyalektiği ile Müslmanları ezikleyen evlatlarımızı medeniyet değerlerinden uzaklaştıran Patronun “person” larıi Paterfamilias’ın monusları namusumuzu sorgulayamazlar, Numan bin Sabit Epistemolojisi, İmam Gazzali Diyalektiği ile namusumuzu sorgulayanların monuslarını teşhir etmenin zamanı gelmiştir

Köleliğin kaldırılmasını savunanların karşıtı (Proslaveryen)  bir Amerikalı sosyal teorisyen olan George Fitzhugh’un ifadesi ile köleliğin kaldırılması aslında menkul değer “chattel slavery” olarak edinilen kölelerin maaş karşılığı edinilen kölelere “wage slavery” dönüşmesidir.

Kölelik; esas itibari ile bir kişinin meziyeti yahut maharetinin modern anlamı ile emeğinin kendi işine yarayacağına inanan bir kişi tarafından bir bedel karşılığında ömür boyu satın alınmasıdır. Bu model istihdama bağımlı manasına gelen Latince “serf” veya “servant”, Arapçada ise “Abd” ya da “Rakik” kelimeleri tercih edilmiştir. Ücret mukabilinde bağımlı olmadan belli bir işi birisine yapmaya Arapçada “Amil-amele”, Latincede ise “worker” tabirleri kullanılır.  Ücret karşılığı çalışan ücret verecek kişiyi kendisi seçerken person ise ücreti ödeyecek kişi tarafından seçilir.

Bu gün modern köleler karın, tokluğuna bir ömür çalışmak adına efendi bulma arayışına terk edilmiştir. Bir işin patronajını elinde tutanlar işini yaptıracağını düşündüğü kişileri artık sınava tabii tutmaktadır. İş yerleri, iş kültürleri, iş yapma şekilleri değişen insanlar kölelik kaldırılmadan önceki kölelerin yaşam konforundan daha azına rıza göstererek bir patrona personel olmak için torpil arar duruma gelmiştir. Köle enflasyonu yaşanmaktadır.  Çünkü insanların maharet ve meziyetlerini üretime çevirecekleri tezgâhları ellerinden alındı. O aletler, o tezgâhlar, o atölyeler modernizmin gangsterleri “Conquistador” olan ve kapital adına racon kesen “Reconquista” bir patronun fabrikasına taşındı. İş yerleri ve iş yapma aletleri piyasadan toplandı. Encomiendatik bir yaklaşımla Kolonizasyon dönemindeki arazi ve malların halkın elinden alınıp birkaç seçkine teslim edildiği  “hacienda” ve “estancias ” benzeri bir modelleme ile iş yapma alet ve ekipmanları fabrika kuracak yeterlilikteki sermaye sahipleri adına tekelleştirildi.  Fabrika kuracak kapitale sahip olamayanlara ise bir tezgâh alıp evinde üretim yapma yerine fabrikada gidip çalışma dışında başkaca fırsat tanınmadı.

Bir patrona personel olamayanın iş yapma yetisi çalındı. Modern biçare insan bir patrona, bir kuruma personel olamaz ise yaşama tutunma, zorunlu ihtiyaçlarını hatta zaruri ihtiyaçlarını temin imkânından dahi mahrum duruma düşürüldü. Fabrika ya da ofis dışında iş yapma imkanı kaldırılan insanların fabrikalara, ofislere yönlendirilmesi sonucu artan emek arzı nedeniyle emeğin üretimden aldığı pay sürekli düştü. Emeğin yaşam kalitesi geriledi. Gelecek kaygısı arttı. Kırsalda sanat zanaat ziraat işi yapanların modernleşmeye paralel köyden kente göçü ile emek arzı sürekli yükselirken işsizlik rakamları arttıkça arttı. Bir patronun işyerinde iş bulamayanların bir kurumda işe giremeyenlerin geçimini sağlamak adına başladıkları arayış ve işe girenlerin yaşam kalitesindeki gerileme nedeni ile birçok pozisyonda patronların da adam bulamıyoruz serzenişi maaşlı çalışmaya karşı oluşan memnuniyetsizlik olup bu gün modern üretim örgütlenmesinde bir kopuş yani disimilasyon olarak ortaya çıkmaktadır. Marka değeri yüksek bir kurumda personel olmaktansa kendi işini yapmak eğilimi giderek yaygınlaşmaktadır. Üretim sürecinde bir makinenin dişlisi gibi hiçleşip, ürünün kazandığı katma değerden hiçbir fayda elde edememektense, bir bağ evinde kendi bahçesinde, kendisinin yetiştirip hasat ettiği mahsulü mamule çevirip ve mamulün kazandığı katma değerin kendisine kaldığı ev yapımı marmelat’ıyla piyasada yer almak yaygınlaşmaktadır. Aynı şekilde bir atölyede ürettiği el işi ürünleri ile kendi kendini istihdam (self employment) “hür iş”  arayışı bir kurumda işe girme arayışının önüne geçmiştir.

Bir ömür aylık maaş ile ne aç ne tok yaşayıp ölmeden birkaç yıl önce kendisinden parça parça kesilenlerin topluca eline tutuşturulup tekaüde sevk edildiği bir çalışma anlayışındansa kendi işini kurup kendi ürün ile piyasada yer almak daha karlı daha muteber görülüyor. Hatta böylesi bir yaşama koşarak gidecek kurumsal yapılar içerisinde üst düzey pozisyonda bulunan milyonlarca kişi var ki kendimi doğaya, doğala nasıl atarım sorusuna cevap bulamıyor. Ah keşke diye alışılmış çaresizlik içerisinde kıvranıyor. Ayrıca İşsizlik sorunlarını çözmede acze düşen ulus devletler hatta AB ve BM başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar bu tip girişimleri teşvik adına ciddi oranda kaynak transferleri yapıyor.

Fabrikasyon üretim ve kurumda istihdam üzere örgütlenen üretim faktörleri yüksek işsizlik oranları ve çalışanlar aleyhine üretimden pay alma miktarlarının düşüklüğü haricinde farklı alanlarda da sorgulanmaktadır.

Talebe göre arz yerine arza göre talep şekillendirici bir anlayışla kurgulanan seri üretim sürekli mal ürettiğinde artan üretim nedeniyle azalan bir talep girdabına girmiştir. Aynı şeyi yapan onlarca firma fiyat dışında hiçbir yönü ile rekabet edemediğinden kârdan feragat ile piyasada var kalabilme mücadelesi vermektedir. Acımasız bir rekabet ortamında giderek düşen kar marjları daha da maliyeti minimize adına çalışanların gelirlerinin gerilemesini tetiklemektedir. Diğer taraftan seri üretim üzere kurgulu fabrika düşen talebi absürde etmek için ya üretimi durduracak yahut stoku artıracak. Stok maliyetlerini taşınabilir olmaktan çıkaran bu arza endeksli üretim kendi kendini bitirmektedir. Stok maliyetlerinden kaçınmanın tek çaresi ise üretim bandını küçültmek ya da üretime bir müddet ara vermek. Bu fabrikasyon üretimin çöküşünü hazırlayan bir piyasa işleyişidir. Bu çöküşü tetikleyen disimilatif eğilim ise fabrikasyon tipi üretimle tektip olarak imal edilen seri üretim çıktısı mamul yerine doğal ürünü, özgün ürünü tercih farkındalığı seri üretim mamullerine olan talebi azaltmakta yapay üretim örgütlenmesini çökertecek duruma getirmektedir. 

Big data ve nesnelerin internetinin yaygınlaşmasıyla Home Office, evden çalışma, evde üretim, uzaktan erişim, akıllı ev, akıllı şehir, akıllı üretim şeklinde yeni bir iş örgütlenmesi doğmuştur. Uzaktan çalışma ya da evde çalışma şeklinde disimilatif ayrışma ile üretilen ürünler piyasada daha fazla yer aldığından bu kopuş seri üretimin Pazar payını küçülttüğünden sentetik üretimin çöküşüne sebebiyet vermektedir. Bu güm merdiven altı, kayıt dışı gibi fabrikatör cıyaklamaları ile bastırılmaya çalışılan şey aslında egemenlerin kaba kuvvetine piyasanın “sivil itaatsizlik” olarak meydan okumasıdır.

Öte yanda sentetik piyasadan disimile olan insan meziyeti, mahareti neyse onunla youtuber olup like almayı bir kurumun genel müdürü sıfatıyla kitle iletişim kanallarında reyting rekorları kıran programa katılıp PR yapmaya yeğliyor.  Kitlesel müşteri yerine Niş müşteriler üzerinden pazarlama yürütülüyor.” Marka müminleri” yerini “Uzman Müdavimleri”ne bırakıyor.

 Seri üretim anlayışı ile yapılan üretim birçok sektörde farklılaşıyor.  Seri üretim yapan çok sayıda tekstil fabrikası ofiste, fabrikada personel istihdam etmek yerine evine koyduğu bir makinede firmanın getirdiği ürünü “parça başı” diken kişileri tercih ediyor. Bu kişilerde o patrona personel olmaktansa kendi hür işinde çalışan olmayı yeğliyor.

Faydalıyı hatta zararsızı ucuza tercih sorgusu ile başlayan ve bu gün küresel ölçekteki organik olana, el ürününe, ev yapımına ve özgün mamule karşı yükselen talep sentetik piyasa kurup seri üretimle maliyeti minimize ve karı maksimize etme düşüncesi üzere kurgulu modern piyasadaki işlem hacmini disimile etmektedir.

Fabrikasyon üretim adına evlerinden çalınıp Henry Ford'un fabrikasına aşırılan tezgâhlarını insan doğası geri istiyor. Fabrikasyon üretim atölye tipi üretime, ağır sanayi hafif sanayi anlayışına dönüşüyor. Mass production (kitle üretimi) adına konveyör sistemle kurgulanan montaj hatlarını dağıtacak bir disimilasyon yaşanıyor. Kişiye özel ürünler seri üretilen ürünlere meydan okuyor.

Üretim faktörlerinin örgütlenme mantalitesinde bir disimilasyon yaşanıyor.

Kitle üretimi çöküyor, kitlelerin üretimi yükseliyor.